کیوان کابلی

اتاقهای مجازی گوناگون با تیترهای مختلف برای سخنرانی، گفتگو و حرف زدن و شنیدن. اینجا کلاب‌هاس است با کاربران ایرانی از همه نقاط دنیا که در واکنش به این رسانه جدید اجتماعی، یا بر اساس علاقمندی به یک موضوع خاص در یک اتاق جمع می شوند و یا صرفا برای یافتن سوژه مورد علاقه‌شان از اتاقی به اتاق دیگر سرک می کشند.

جدا از نام کلوپ تشکیل دهنده هر اتاق، ابتکار برای انتخاب تیترها در جلب مشتریانی که احیانا از قبل برای حضور در آن محل ثبت نام نکرده اند، بسیار جالب است. بسته به اینکه چه سوژه‌ای در اتاق مورد بحث و گفتگو قرار می گیرد، تیترهای جنجالی‌تر، افراد بیشتری را به درون خود می کشد. از سیاست و موضوع سیاسی روز گرفته تا پنجشیر، بورس، رمز ارز ، احضار جن و ارواح تا بحثهای رد و اثبات خدا و دلالی محبت ، همه و همه سعی در جلب توجه مخاطبان دارند.

در دسته بندی سیاسیون نیز نه تنها مخالفان، دادخواهان و براندازان، بلکه اصلاح طلبان و حتی ارتش سایبری رژیم هم به شدت فعال هستند. و در اینجا هم هر اتاق با تیتری درخور موضوع، سعی در جلب شنوندگان بیشتر دارد. در این قسمت علاوه بر تیتر انگیزاننده، حضور شخصیتهای معروف حول و حوش سیاست نیز در جلب افراد بی تاثیر نیست، حتی اگر تاثیر آنها در همان بار اول یا دوم باشد. عموما این شناخته شدگان سیاسی حرف چندانی برای گفتن ندارند چرا که شنوندگان سرگردان در کلاب‌هاس، عموما به دنبال یافتن پاسخ به یک سوال اساسی هستند: در نهایت با جمهوری اسلامی و وضعیت موجود چه باید کرد؟

اصلاح طلبان که در هنگامه بروی کار آمدن رئیسی برای مدت کوتاهی خود را باختند و همچون سوته دلانی در غم از دست دادن گذشته و آینده برای تسکین یکدیگر در اتاقهای چند هزار نفری‌شان روضه می‌خواندند، پس از مدتی به خود آمده و به این نتیجه رسیدند که برادرانشان در جناج مقابل با رئیس جمهور جدید شش کلاسی، بالاخره بر اثر فشارهای داخلی و بین المللی احتمالا مجبور به استفاده دوباره از کارت آنها خواهند شد. به غیر از این چه کار دیگری از دستشان بر می‌آید؟ آنان که یک عمر بر روی جنایت خود و رفقایشان در آنطرف رژیم ماله کشیدند، در هر صورت می‌دانند علاوه بر کنار گذاشته شدن از قدرت، لعن یک ملت و تاریخ را برای شراکت در اعمال جمهوری اسلامی به همراه دارند. آنها همواره چشم به افراد ابن الوقتی همچون فرخ و بهنود و تعداد بسیاری از “ژورماله نویسها” در دویچه وله، زمانه و بی بی سی و غیره دارند که به یاریشان بیایند.

جدا از خودنمایان سیاسی بی‌مایه که همواره با دروغهای شاخدار و فخرآمیزشان، گوشهایی برای شنیدن و “اکانتهایی” برای “فالو کردن” را به دنبال خود یدک می شکند، حرفهای تکراری افراد شناخته شده سیاسی نیز بیش از چند بار یارای جلب مشتری ندارد. چرا که شناخته شدگی این سیاسیون “مشهور” در عالم سیاست، ریشه در مبارزه‌ با جمهوری اسلامی نداشته و صرفا نام و چهره‌شان مداوما در چند تلویزیون پر مخاطب که سعی می کنند نقش اپوزسیون را بازی کنند، دیده می شود. آنها نه پاسخی برای شرایط موجود دارند و نه حرف تازه‌ای برای گفتن. این سیاستمداران “مشهور” همواره تلاش کرده‌اند ک در سطح بمانند که اگر دری به تخته خورد و جمهوری اسلامی ساقط شد، از “نوفل لوشاتوهای” محل اقامتشان با هواپیما برای به دست گرفتن مصدر امور به مملکت تشریف فرما بشوند.

به عنوان مثال، در اتاقی که موضوعش گذار مسالمت آمیز از جمهوری اسلامی است، در باره هر چیزی صحبت می شود بجز آن بخش “کوچک” قضیه که با چه مکانیزم و چگونه می شود از این رژیم بصورت مسالمت آمیز عبور کرد؟ دغدغه سخنران اصلی کشیدن خط و مرزش با براندازان است. او براندازان را به نهادینه کردن خشونت متهم می کند. سپس سخنرانی که ظاهرا برانداز است در دفاع از دوران پهلوی می گوید که می خواهد بدون خشونت براندازی کند و در جواب سخنران اول، یک دو جین فحش و ناسزا نثار نسل 57 و ارتجاع سرخ و سیاه و سفید می کند. این برانداز به شدت دست راستی نیز احتیاجی به ارائه راه حل برای برانداختن رژیم نمی‌بیند و توضیح نمی‌دهد که تفاوتش با سخنران اول در کجاست. او فقط افسوس می خورد که اگر گلوبالیستها با تقلب در انتخابات آمریکا ترامپ را ساقط نکرده بودند، اکنون شاهزاده ای که خود مایل به شاه شدن نیست، می توانست ایران را به سرزمین گل و بلیل مبدل کند.

ارتش سایبری نیز در این میان برای اتاقهایی که پتانسیل اختلاف افکنی دارند، با ارسال نفرات پیاده نظام از طریق بالا بردن شمارش افراد حاضر در اتاق یاری می رساند. مگر نه اینکه تعداد بالای افراد در یک اتاق نشانگر در جریان بودن یک بحث خوب و جدی و جالب است، بخصوص که تیتر هم جنجالی باشد و یکی دو تن از افراد مشهور دسته چندم هم در آنجا باشند. مثلا در اتاقی که سخنران در مورد موضوعات گوناگون صحبت می کند بروی خود نمی‌آورد که چگونه بصورت واقعی توانسته پس از اسارت و زندانی شدن بخاطر حضور در یک عملیات نظامی که از عراق برای سرنگون کردن رژیم در اطراف کرمانشاه پس از چند ماه از اوین آزاد شده و سپس بر علیه گروهی که در زمان اسیر شدن عضوش بوده، به اروپا اعزام شود و تبلیغات کند؟ جالب اینکه در پای منبر این اسیر جنگی آزاد شده و فرستاده شده به اروپا، چند تن از روشنفکران و فعالین حقوق بشری مقیم ایران هم حضور دارند.

ارتش سایبری را هرگز در اتاقهایی که موضوع بحث حقوق ملیتهای مختلف در ایران است، نمی بینید. در این اتاقها اکثرا گفتگوهای مفیدی در باره اعاده حقوق و فشارهایی که در دوران چند حکومت گذشته بر آنان وارد شده، در جریان است اما تعدادشان بزحت به چند ده می رسد.

اشتباه نکنید، کلاب هاس مانند هر پلاتفرم و رسانه اجتماعی دیگر می تواند مفید و برای اطلاع رسانی و گفتگو میان فعالان سیاسی، اجتماعی و صنفی قابل استفاده باشد. برای نمونه، اتاق کانون صنفی معلمان در ارائه گزارش اعتراضات و نزدیکی فعالان این طیف زحمتکش و مبارز جلسه خوبی را در کلاب‌هاس برگزار کرد. اشکال در پلاتفرم کلاب‌هاس نیست، بلکه فضای سیاسی موجود و مانورهای دستگاه اطلاعاتی رژیم و اشتباه مخالفان است که گفتگوها را مخدوش می‌کند. اتفاقا آزادیخواهان و براندازان واقعی باید بتوانند از چنین امکانی برای ایجاد ارتباط با طیفهای وسیع در جامعه سود برده و یک جنبش همگانی در چهارگوشه ایران با حضور اپوزسیونهای محلی در ملیتهای مختلف را گردهم آورند.

به مدد حضور فعال ارتش سایبری در کلاب‌هاس (همچون دیگر رسانه های اجتماعی دیگر مانند توییتر، فیسبوک و اینستاگرام) در دامن زدن و تقویت چرندیات راست افراطی مانند QAnon نوع ایرانی و دیگر موضوعات متفرقه که لازمه مخدوش کردن فضای سیاسی است،  جمهوری اسلامی در چند سال گذشته با صرف هزینه های نجومی و بکارگیری منابع انسانی خود توانسته است از بوجود آمدن یک فضای سیاسی آرام که بحث و گفتگوی سازنده، منطق و رویدادهای واقعی که جای جنجال، اتهام زنی و دروغ و گسترش اخبار جعلی موجود را بگیرد، جلوگیری کند.

4 مهر 1400